Architectuurfotografie en stadsgezichten (Cityscapes in het Engels) kunnen erg op elkaar lijken omdat je de meeste gebouwen of constructies in de steden aantreft. Wat mij betreft kunnen stadsgezichten echter ook het stadsleven omvatten. Terwijl ik me voor de zuivere architectuurfotografie concentreer op geïsoleerde gebouwen of constructies. Soms is het natuurlijk interessant om een gebouw of constructie binnen het kader van de stad te tonen.
Interieurfotografie kan ook deel uitmaken van architectuur- of vastgoedfotografie, maar in deze blog beperk ik me tot de buitenkant van gebouwen en andere constructies zoals bruggen, trappen, monumenten. Interieurfotografie staat op mijn lijstje voor een toekomstige blog.
1. Compositie in architectuurfotografie
Het eerste wat opvalt als je naar een architectuurfoto kijkt, is de compositie. Die kan een foto maken of breken. Lees ook mijn specifieke blog over compositie.
Symmetrie of niet?
Wanneer we naar een gebouw kijken terwijl we ons beeld samenstellen, maken we een bewuste keuze tussen een symmetrische of een asymmetrische compositie. De normale aanpak is om het hoofdonderwerp niet in het midden te plaatsen. Maar regels kunnen worden overtreden en er zijn foto’s van zeer symmetrische gebouwen waar het beeld krachtiger kan worden door het te centreren. Reflecties werken meestal heel goed wanneer symmetrie wordt gebruikt. Als architectuurfotograaf of beeldend kunstenaar bepaal je welk effect je wilt bereiken. Symmetrie kan krachtig zijn, maar als je het niet in het midden doet, kan dat je foto dynamischer maken. Zoals zo vaak is er geen goed of fout antwoord.
Derden en diagonalen
Kiezen we voor asymmetrie, dan is rekening houden met de regel van derden een heel goed uitgangspunt om ons beeld op te bouwen. In de meeste gevallen zal dit een goede keuze blijken te zijn. Door onze onderwerpen op een diagonale lijn te rangschikken, vestigen we de aandacht op het focuspunt. Spelen met leidende lijnen, patronen, brekende patronen, schaduwen en licht, positieve en negatieve ruimte, opent heel wat creatieve mogelijkheden.
Architecturale volumes
In architectuurfotografie zoeken we naar volumes en lichteffecten. Het licht op het gebouw zal vorm, kleur en textuur in de materialen creëren. Kruispunten van lijnen en vlakken, overlappende volumes of vormen zullen elkaar aanvullen of juist met elkaar contrasteren.
Gebouwen kunnen complexe structuren hebben maar, afhankelijk van het licht, kunnen we ze terugbrengen tot eenvoudige gestapelde volumes. We proberen dominante lijnen in die structuren te vinden die ons tot een harmonieuze compositie zullen leiden. Zoals reeds uitgelegd in andere blogs, moeten we als fotograaf een 2-dimensionaal beeld maken van een 3-dimensionale realiteit. Met behulp van het licht wekken we de suggestie van volume en diepte.
Abstracte architectuurfotografie
Door ons te concentreren op specifieke details van een gebouw of constructie kunnen we van onze foto een abstracte foto maken. Het omzetten van de foto in zwart-wit kan dit effect versterken.
2. Het belang van licht in architectuurfotografie
In eerdere blogs heb ik al gewezen op het belang van licht. Licht is geen constante factor. Verschillende soorten licht en verschillende richtingen van het licht zullen de effecten bepalen. Het zal verschillende looks of stemmingen in je foto’s creëren. Kijk ook eens naar mijn blog over het weer.
Op bewolkte dagen krijgen we zachter licht. Dat betekent dus ook dat er minder contrast en/of dramatiek zal zijn in de details van de opbouw en de achtergrond. Vroeg in de ochtend of laat in de middag licht brengt meer gouden kleuren en veel langere schaduwen. Strijklicht, dat van links of rechts komt, zal schaduwen creëren en het driedimensionale gevoel opbouwen.
Op het midden van de dag zal het licht hard zijn. Dit kan ons interessante contrasten geven met het spel tussen licht en schaduwen. Meestal echter zorgt het felle licht ervoor dat details vervagen.
Later op de avond krijgen we de kans om het vervagende natuurlijke licht te combineren met kunstlicht.
3. Welke camera-instellingen voor architectuurfotografie?
Je kunt gebouwen fotograferen met elk type camera, maar ik geef de voorkeur aan mijn full-frame, Nikon.
Gebouwen bewegen niet en lopen niet weg, zodat u de tijd kunt nemen en met lagere ISO-instellingen kunt werken.
Zoals voor elk type foto, fotografeer in RAW, er is zoveel meer detail beschikbaar in je bestanden.
Een draadontspanner of een draadloze afstandsbediening is nuttig om trillingen van de spiegel of de camera te voorkomen.
Een waterpas kan zeer nuttig zijn. Bij architectuurfotografie zijn rechte lijnen erg belangrijk. Er zijn kleine gadget waterpassen om op je camera te zetten. Soms is hij ingebouwd in je statief. De meeste moderne camera’s hebben nu ingebouwde elektronische waterpassen. Dus, gebruik ze ten volle.
Als je verder leest zal het duidelijk worden dat een statief ook onmisbaar is.
4. Heb ik filters nodig in architectuurfotografie?
Ik zie niet veel mensen ze gebruiken, maar het gebruik van een polarisatiefilter lijkt me erg handig. Het polarisatiefilter verwijdert ongewenste reflecties van de glanzende oppervlakken van de gebouwen, verhoogt de intensiteit van de lucht en de wolken en verhoogt het algemene contrast en de verzadiging.
Hoewel gebouwen niet bewegen, zorgen lange belichtingen met behulp van neutrale-dichtheidsfilters (ND) voor extra dramatiek in de lucht. Als de wind de wolken beweegt, kunnen er mooie lijnen ontstaan tegen een donkere hemel.
Lange belichtingen kunnen uitkomst bieden als je de aanwezigheid van bewegende mensen voor je lens niet kunt vermijden. Met lange belichtingen van enkele minuten kun je forenzen en toeristen op miraculeuze wijze uitschakelen.
Bij nachtopnamen, die een uitdaging kunnen vormen vanwege het kunstlicht binnen of buiten de gebouwen, kan het gebruik van een speciaal nachtzichtfilter van pas komen. Dit type filter verwijdert het lichtspectrum en de kleurzweem van lichtvervuiling en natriumlampen.
5. Tilt-shift lenzen en architectuurfotografie
We kennen allemaal het effect van het naar boven kantelen van onze camera en lens bij het fotograferen van hoge gebouwen. Onze foto zal convergerende lijnen tonen in plaats van rechte lijnen. Onze ogen en onze hersenen compenseren dit effect automatisch, we zien ter plaatse verticale lijnen.
Juist om dit probleem van convergerende lijnen te vermijden, werden tilt-shift lenzen gemaakt voor architectuurfotografen. De tilt-shift is een heel andere lens dan een gewone lens. Deze vrij dure lenzen hebben een speciale structuur waarmee je de lens voor je camera kunt bewegen, waardoor de verticale lijnen in je architectuurfoto recht worden getrokken.
De tilt-shift lens maakt het mogelijk om het lensvlak onafhankelijk van het camerasensorvlak te wijzigen door te kantelen. Dit betekent zwenkbewegingen (roteren ten opzichte van het sensorvlak). Kantelen betekent parallel op en neer (of links en rechts) bewegen ten opzichte van het sensorvlak. (De meeste tilt-shift lenzen kunnen 90 graden worden gedraaid).
De beste eerste stap is de camera op een statief te plaatsen, in een evenwijdige positie met het vlak van het gebouw (perfect verticaal). Dan beginnen we het beeld zo samen te stellen dat de verticalen evenwijdig zijn, terwijl we de lens langzaam naar boven verschuiven, zodat het hele gebouw in beeld komt zonder dat de verticalen convergeren.
Om te beginnen had ik wat oefening nodig om aan dit type lens te wennen. Als je niet vertrouwd bent met dit type lens is er veel informatie beschikbaar op het internet. Waarom google je niet eens op het “Scheimpflug Principe”? De naam klinkt exotisch, maar dit zal het principe van de tilt-shift lens veel beter verduidelijken.
Sommige creatieve fotografen gebruiken het andersom, om vervormingen te creëren of te overdrijven. Maar dat is natuurlijk de vrije keuze van de kunstenaar. Convergerende verticalen kunnen worden gebruikt om opzettelijk dynamiek toe te voegen aan een architectuurfoto, maar de norm in de architectuur- en interieurfotografie is dat de lijnen recht moeten zijn. Dat maakt een foto rustiger.
6. Wat doen we met mensen in architectuurfoto’s?
Of we mensen wel of niet opnemen in architectuurfotografie hangt af van wat u met uw foto’s wilt bereiken. Of wat uw klant ervan verwacht. Dit is de vrijheid van keuze voor de kunstenaar. In meer abstracte foto’s zult u zelden mensen zien. Wanneer we echter mensen in onze foto’s opnemen, voegen we een gevoel van schaal toe en laten we zien hoe mensen met het object omgaan. Bedenk dat de kijkers automatisch zullen focussen op de mensen in de afbeelding. Het kan jouw keuze zijn om de foto aantrekkelijker te maken. Als je mensen opneemt, vergeet dan niet om hun toestemming te vragen en extra aandacht te besteden aan hun lichaamstaal.
Zoals reeds gezegd, kun je mensen uitsluiten door ND-filters te gebruiken bij lange belichtingstijden. Als je de sluitertijd niet te lang maakt, zou je wat spookachtige strepen kunnen achterlaten op de plaats waar ze voorbij kwamen om een speciale sfeer en dynamiek in de foto te creëren.
De foto hierboven van de Millennium Bridge in Londen met strepen mensen zou in feite kunnen worden gezien als een stadsgezicht. Hier ziet men de interactie van bewegende mensen en ook de brug en de kathedraal op de achtergrond.
7. Nabewerking en architectuurfotografie
De foto zo goed mogelijk in de camera krijgen is de eerste opdracht voor fotografen. Naast de basisafwerking van je RAW-foto (contrast, verscherping, witbalans), opent de nabewerking een venster met mogelijkheden voor een tweede creatief proces. Het omzetten in zwart-wit en het spelen met ‘doordrukken en tegenhouden’ (dodging and burning) kan van jou een beeldend kunstenaar maken.
Als u niet in het bezit bent van een tilt-shift lens, beschikken Photoshop of Lightroom ook over zeer geavanceerde functies om gebouwen recht te zetten in de post-processing.
Een van de eenvoudigste dingen om te doen is uw foto’s om te zetten in zwart-wit. Dit draagt bij tot de vereenvoudiging van de foto.
In een toekomstige blog zal ik misschien meer vertellen over het nabewerkingsproces.
Zoals altijd kunt u uw opmerkingen of vragen hieronder achterlaten!
Laat een reactie achter