Jezelf laten gaan en alle mogelijke regels die je ooit in de fotografie hebt geleerd verwaarlozen, kan verrassende resultaten opleveren zoals “out of the box” denken. En waarom zou je dit niet eens proberen bij landschapsfotografie?
Scherp, scherper, scherpst
Voor zover ik weet, streven landschapsfotografen altijd naar de hoogst mogelijke scherpte in hun foto’s. Zij doen dit door gebruik te maken van de brandpuntsafstand of zelfs door focus stacking (het combineren van verschillende foto’s met een verschillende brandpuntsafstand), camera’s of lenzen met in-body stabilisatie, statieven, draadontspanners, afstandsbedieningen, opgeklapte spiegel, enz. Een onscherpe foto zal door de kijker meestal niet op prijs gesteld worden. Maar het introduceren van bedoelde onscherpte in je foto opent een nieuwe deur naar creatieve foto’s.
Het gebruik van onscherpte in landschapsfotografie
Het bewuste gebruik van onscherpte en zeker bewegingsonscherpte kan zeer creatieve en verrassende resultaten opleveren. Bewegingsonscherpte kan op verschillende manieren worden toegepast Dit kan door met een lange sluitertijd bewegende objecten in het landschap te fotograferen, bijvoorbeeld voertuigen, mensen of dieren die door het beeld bewegen. Ook bewegende wolken, water, bladeren en gewassen maken deel uit van deze techniek. Ik zal in de nabije toekomst een specifieke blog schrijven over landschappen met lange sluitertijden. De mate waarin het object, de persoon of het dier vervaagt, kan bijdragen aan de mystieke sfeer van het beeld.
London City beweging, Guy 2017, (lange sluitertijd onscherpte)
Camerabeweging
Anderzijds kunt u bij een statisch onderwerp ook de camera zelf bewegen terwijl de foto wordt genomen. Dus het toestel omhoog of omlaag bewegen terwijl de ontspanknop wordt ingedrukt of van links naar rechts bewegen of vice versa. In al deze gevallen spreken we van opzettelijke camerabeweging (ICM – intentional camera movement) in tegenstelling tot ongewenste camerabeweging.
Het bos door de bomen, Guy 2012 (verticale camerabeweging)
Een ander creatief idee is om twee beelden van dezelfde scène te combineren. Eén volledig onscherpe en één zonder onscherpte. Met behulp van maskers in Photoshop onthul je van bijvoorbeeld een scherpe boom, tak, struik of bloem.
Panning
Panning (horizontaal bewegen van de camera) met bewegende voorwerpen of dieren geeft soms zeer interessante beelden terwijl de achtergrond onscherp wordt en er enige scherpte is in het voorwerp of dier dat je volgde. Als je wilt dat de lijnen of strepen recht zijn, doe dit dan op een statief. Als je het met de hand doet kan het een natuurlijke zwaai geven.
Ochtendgrijs, Guy 2013 (horizontale camerabeweging uit de hand genomen, panning)
Onscherpte uit de hand
Een derde mogelijkheid is om de camera handmatig vast te houden met een iets lange sluitertijd. Zo wordt een soort artistieke onscherpte in het beeld gevat door de trilling van de camera. Waarschijnlijk heb je dit al eens per ongeluk gedaan toen je camera was ingesteld met een langere belichtingstijd. De eerste reactie van de meesten van ons is om zulke foto’s zo snel mogelijk te verwijderen. Soms heb je geluk en eindig je met een foto die de dromerige indruk geeft geschilderd te zijn.
Onderweg naar je dromen, Guy 2012 (vibratie uit de hand)
Zoom onscherpte
Ten slotte is er nog een andere techniek die misschien minder in landschappen maar vaker in stadsgezichten wordt gebruikt, namelijk het in- en/of uitzoomen terwijl de ontspanknop wordt ingedrukt, waardoor een soort radiale vervorming ontstaat.
Vallen en opstaan (Trial and error)
De meeste van de bovengenoemde technieken zijn gebaseerd op de beweging van de camera of de lens. Bij dit soort creatieve landschappen is het vaak een kwestie van vallen en opstaan om een bevredigend effect te krijgen. Natuurlijk kunnen deze technieken ook gecombineerd worden met bijvoorbeeld zwart-wit omzettingen om tot meer abstracte foto’s te komen. Zie mijn blog over abstracte en minimale fotografie
Gebruik van lijnen en patronen
Je kunt ook creatief zijn door te zoeken naar opvallende details, lijnen, vormen of patronen in voorwerpen of in de natuur. Grafische lijnen in de natuur kunnen helpen om een evenwichtig en betoverend beeld te krijgen. Door je te concentreren op specifieke details kun je de toeschouwer uitnodigen om te raden wat hij ziet en misschien ziet hij wel iets anders dan wat jij zag.
Na de oogst, Guy, 2015 (lijnen en patronen)
High key landschapsfotografie
High key fotografie wordt misschien minder gebruikt in de landschapsfotografie zelf, maar wel regelmatig in de natuur- en macrofotografie.
“High key”, kan eenvoudigweg worden omschreven als zeer heldere lichte beelden. High key fotografie concentreert zich op het merendeel van je beeldpixels in de hogere lichten van je histogram. In je histogram kan je volledig naar rechts belichten. Je kunt tot 1,2 of zelfs 3 stops licht toevoegen met de belichtingscompensatie. Hiermee moet je wat experimenteren met vallen en opstaan. We kunnen natuurlijk niet onze hele foto volledig overbelichten, we hebben nog steeds een beetje contrast nodig, zelfs in de helderste delen.
Deze techniek kan je kleuren heel licht en fris maken. Deze stijl werd intensief gebruikt bij portretfotografie, maar tegenwoordig zijn er verschillende goede natuurfotografen die deze techniek gebruiken voor vlinders en delicate bloemen enz.
Dit geeft een zacht, etherisch en surrealistisch gevoel aan de foto. Heldere, witte achtergronden zoals sneeuw of een vlakke bewolkte hemel helpen bij het verkrijgen van hoge-kleuren-opnamen, net als lichtomstandigheden met weinig contrast zoals bewolkte, mistige, vlakke dagen. Bij onderwerpen met tegenlicht kunt u de achtergrond overbelichten en het onderwerp opvullen met invulflits of gereflecteerd licht of een zaklamp.
In dit geval zal spot- of centrum-gewogen meting van het onderwerp u helpen om een goede belichting van het onderwerp te vinden, maar met een ietwat overbelichte achtergrond. Het gebruik van de Live View-functie van uw camera kan soms van pas komen, omdat u dan de belichting en het lichteffect kunt zien voordat u op de sluiter drukt.
Besneeuwde velden met wandelaarts, Guy, 2018, (high key landschap)
Low key landschapsfotografie
“Low key” fotografie is natuurlijk het complete tegenovergestelde van “high key”. Bij deze techniek probeer je zo veel mogelijk te onderbelichten, zelfs meerdere stops. Dit resulteert in donkere en zeer dramatisch ogende foto’s, misschien zelfs een beetje mysterieus.
Je gebruikt dus overwegend donkere tinten, maar je wilt niet zomaar een donkere foto maken. Je wilt de belichting zeer selectief gebruiken, zodat alleen specifieke delen van het beeld worden belicht. Zelfs in de donkerste delen wil je nog steeds wat fijnere details vinden. Het contrast zorgt ervoor dat je kijkt naar die delen van het beeld die wel verlicht zijn. Deze techniek wordt ook gebruikt om silhouetten te maken.
Schotse luchten, Guy, 2018 (low key)
Wat nog? Creatief met kleuren?
Dit is niet het einde van de creatieve mogelijkheden. In de nabije toekomst zal ik nog een blog publiceren die specifiek gewijd is aan het creatieve gebruik van kleur in landschapsfotografie. Dus, blijf zeker uitkijken op mijn website.
Zoals altijd nodig ik je uit om hieronder een reactie achter te laten en me te vertellen over jouw creatieve projecten.
Laat een reactie achter