Inleiding
Enige tijd geleden schreef ik een blog over waterlandschappen: waterscape-and-seascape-photography. In deze blog ga ik dieper in op een specifiek aspect van landschappen en waterlandschappen, met name “watervalfotografie”.
Ga op een spannend avontuur met watervallen, want ze vormen een unieke en opwindende uitdaging in landschapsfotografie. Hun trapsgewijze schoonheid is een lust voor het oog en het is een spannende opdracht om hun dynamische energie op een foto vast tge leggen. Het gaat niet alleen om het maken van een foto; het gaat om het vastleggen van de essentie van een waterval én de geest van de natuur. Deze taak vereist een aantal specifieke technieken en apparatuur. Met de juiste kennis en gereedschappen kun je verbluffende beelden maken die de essentie van watervallen echt overbrengen via je lens.
Rust jezelf uit met praktische, bruikbare tips van deze blog voor het maken van adembenemende opnamen van watervallen. Dit zijn geen theoretische concepten, maar technieken uit de praktijk die je meteen kunt toepassen. We begeleiden je door het proces, van het kiezen van de perfecte locatie en hoek tot het begrijpen van de juiste camera-instellingen voor het vastleggen van het gladde, zijdeachtige wateroppervlak. We delen welke instellingen het beste werken om de kracht van een enorme waterval te benadrukken. We bieden ook kennis over nabewerking, bespreken populaire software zoals Lightroom of Photoshop en laten je kennismaken met een geavanceerd hulpmiddel genaamd Luminar Neo, dat kunstmatige intelligentie gebruikt om fotobewerking te vereenvoudigen. Deze praktische kennis zal je watervalfoto’s direct verbeteren en je zelfvertrouwen een boost geven, waardoor je de controle krijgt over je fotografietraject.
Als je nog nooit watervalfoto’s met lange belichting hebt gemaakt, maak je dan geen zorgen – het is verrassend eenvoudig – mits enig oefening! Met slechts een paar instellingen en technische aspecten die je moet kennen, maak je in een mum van tijd prachtige foto’s van watervallen. De rest is experimenteren en je creativiteit de vrije loop laten.
Of je nu een beginner bent die net begint met landschapsfotografie of een ervaren fotograaf die zijn vaardigheden op het gebied van watervalfotografie wil verbeteren, deze blog is voor jou. Het staat vol met handige tips en trucs om je watervalfotografie naar een hoger niveau te tillen.
Content
Tip # 1. Gebruik een stevig statief:
Tip # 2. Even iets over je camera:
Tip # 3. Welke lens moat ik gebruiken?
Tip # 4. Kleed je voor succes:
Tip # 6. Kies het juiste moment van de dag:
Tip # 7. Kies het juiste seizoen:
Tip # 8. Fotografeer watervallen in de herfst:
Tip # 10. Selecteer een lage ISO-instelling:
Tip # 11. Gebruik een klein diafragma (hoge f-stop):
Tip # 12. Bracket your shots if necessary:
Tip # 13. Experimenteer met sluitertijdens:
Tip # 14. Gebruik een timer of een afstandsbediening:
Tip # 16. Composeer zorgvuldig:
Tip # 17. Bewerk je watervalfoto’s
Tip # 1. Gebruik een stevig statief:
Om het zijdezachte effect van stromend water vast te leggen moet je een langere belichtingstijd gebruiken. Een statief is essentieel om je camera stil te houden tijdens deze langere belichtingstijd en zo onscherpte te voorkomen. Als de camera wordt gestoten of bewogen terwijl de sluiter open staat, zal dit resulteren in een onscherpe opname.
Zorg ervoor dat je statief op een stabiele ondergrond staat en dat de poten volledig uitgestrekt zijn. Overweeg het gebruik van een ontspanknop op afstand of de zelfontspannerfunctie van de camera om te voorkomen dat de camera trilt wanneer je op de ontspanknop drukt. Bovendien kun je door een statief te gebruiken zorgvuldig nadenken over de plaatsing van je camera, wat de compositie en kadrering van je foto’s aanzienlijk kan verbeteren.
Bij het kiezen van een statief voor watervalfotografie kun je niet zomaar een statief kiezen. Je kunt het beste rekening houden met stabiliteit en het vermogen om met de stroming van het water om te gaan. Het statief dat je kiest moet ook geschikt zijn voor plaatsing onder een lage hoek om de impact van je foto’s te vergroten door je camera laag boven de voorgrond of het water te plaatsen. Dit kan van een eenvoudige waterval een indrukwekkend fotomoment maken. Neem daarom de tijd en zoek het juiste statief voor jouw fotografie.
Ik gebruik meestal een Sirui-W-2204 Waterproof Carbon Fiber Tripod. Hiermee kan ik onder alle weersomstandigheden werken, zelfs in rivierbeddingen of op het strand met de voeten in het water.
De meeste statiefkogelkoppen kunnen je camera in een hoek van 90 graden plaatsen, zodat je kunt wisselen tussen portret- en landschapsoriëntaties voor gevarieerde composities. Wist je dat het gebruik van een L-bracket je leven makkelijker en je werk efficiënter dan ooit kan maken? Geloof me, het is het proberen waard!
Het enige nadeel van een L-beugel is de grootte en het gewicht. Het voordeel zit hem echter in de mogelijkheid om je statief op een veilige plek op te stellen en de oriëntatie van je camera moeiteloos aan te passen van staand naar liggend zonder dat je de balans van je statiefpoten hoeft aan te passen.
Als je een waterval fotografeert zonder statief en een lange sluitertijd gebruikt, zoek dan een stabiele ondergrond om je camera op te plaatsen. Een platte rots in de buurt van de waterval kan een uitstekende optie zijn.
In bepaalde situaties kan het moeilijk zijn om scherp te stellen door door de zoeker te kijken. Om dit probleem aan te pakken, activeer je de live view-modus van je camera, gebruik je autofocus en stel je een groot diafragma in. Deze aanpassingen kunnen de kans op een onscherpe foto verkleinen.
Nieuwere en modernere camera’s kunnen ook verbinding maken met je smartphone via een merkspecifieke app en je kunt alle instellingen manipuleren vanaf je telefoon; je smartphone fungeert ook als extra zoeker.
Nog een laatste tip: als je lens of camera is uitgerust met beeldstabilisatie of vibratiereductie, schakel deze dan uit wannneer je camera op stgatief staat.
Tip # 2. Even iets over je camera:
Om de kunst van watervalfotografie echt te omarmen, begin je met een camera waarvan je de instellingen volledig beheerst. De essentie ligt niet in de extravagantie van je apparatuur, maar in het vermogen om je aan te passen aan je creatieve visie, zodat je sluitertijd, diafragma en ISO kunt aanpassen. De meest geavanceerde camera is degene die je bij je draagt, klaar om de magie van het moment te grijpen.
Tijdens mijn fotografiche reis ben ik overgestapt van een fullframe DSLR naar de meer wendbare en veerkrachtige Nikon Z7 II. Deze spiegelloze, lichtere, weerbestendige en compactere camera overtreft mijn vorige Nikon D810 en sluit naadloos aan bij mijn verkennende aard.
Hoewel smartphones van oudsher misschien niet het favoriete gereedschap zijn om de etherische schoonheid van watervallen vast te leggen, hebben ze ook hun plaats in dit domein. V eel smartphones missen echter handmatige modi voor gedetailleerde controle, met name wat betreft de sluitertijd. De functie ‘live foto’s’ opent echter, ondanks de beperkingen in directe belichtingsregeling, een venster naar creativiteit voor gebruikers van iPhones. Deze kloof wordt verder overbrugd door applicaties van derden, zoals Slow Shutter Cam voor iPhone en Camera FV-5 voor Android, waarmee je belichtingstijden kunt manipuleren. Dergelijke tools democratiseren de kunst, waardoor iedereen zich kan verdiepen in de betoverende wereld van de watervalfotografie, ongeacht de apparatuur die je in handen hebt.
Houd je camera droog. Als je foto’s van watervallen maakt, is het essentieel om met het water te werken in plaats van ertegen. Water is een dynamisch element dat schoonheid kan toevoegen aan het landschap, maar je wilt het niet op je camera-apparatuur of lens hebben. Interacties met het water creëren enkele van de meest fascinerende watervalbeelden. De zoektocht brengt ons vaak naar het hart van stromen of poelen, waar onze band met de natuur het sterkst is.
Voorbereiding is essentieel om je uitrusting te beschermen in dit waterballet. Je kunt de bescheiden maar praktische paraplu beschouwen als eengoed instrument tegen de waternevel, hoewel je er voorzichtig mee om moet gaan teals het waait. Als alternatief kan de voorzichtige fotograaf zich wenden tot de vertrouwde regenhoes. Dit schild kan vele vormen aannemen – een eenvoudige plastic zak, een douchemuts of een speciaal gemaakte hoes, die allemaal dienen om je camera en lens in een beschermende omhelzing te hullen. Een extra bescherming is de zonnekap, een schild tegen de druppels die het heldere zichtg door de lens willen ontsieren.
Ondanks deze voorzorgsmaatregelen moet je vooral voorzichtig zijn met het verwisselen van geheugenkaarten of batterijen onder de blote hemel. De elementen zijn onvergeeflijk en voorzichtigheid is je bondgenoot.
Je lens, het venster naar je artistieke ziel, heeft vaak tedere zorg nodig. Een zacht microvezeldoekje of een lenspen wordt een essentiële metgezel op je reis, zodat elk beeld ongeschonden blijft door een verdwaalde druppel. Het is een ritueel om je lens of filter na elke opname te controleren en te reinigen, zodat geen enkele ongewenste gast de scène die je wilt vereeuwigen verstoort.
In deze delicate balans met de natuur vinden we niet alleen beelden, maar ook verhalen, emoties en een diepere verbinding met de wereld.
Tip # 3. Welke lenzen moet ik gebruiken?
Groothoeklenzen bieden een breed gezichtsveld, waardoor je voorgrond en verre achtergrondelementen in je compositie kunt opnemen. Ze stellen je ook in staat om dicht bij de watervallen te komen en alles in één scène vast te leggen. Deze combinatie helpt bij het creëren van beelden met diepte en een gevoel van grootsheid.
Daarnaast vergroten groothoeklenzen elementen op de voorgrond in je foto’s, zoals hoofdlijnen, en ze kunnen de kijker heel goed raken met deze onderwerpen.
Een telelens, ook wel bekend als een lens met een lange zoom, produceert daarentegen een optische illusie die lenscompressie wordt genoemd. Door dit effect lijkt de achtergrond veel dichter bij de voorgrond.
Door een object, zoals een persoon, voor een waterval te plaatsen en de zoomfunctie te gebruiken, wordt de indruk gewekt dat de waterval aanzienlijk groter is.
Het is interessant om voldoende afstand te nemen van de waterval voor een optimaal effect. Zo kun je achterom kijken en inzoomen zonder delen van de scène uit te sluiten.
Tip # 4. Kleed je voor succes:
Het fotograferen van watervallen en stroomversnellingen kan een lonende maar uitdagende ervaring zijn. Het is van cruciaal belang dat je prioriteit geeft aan je veiligheid, camera-uitrusting, compositie en persoonlijk welzijn. Laat ongepaste kleding je niet belemmeren om de perfecte foto te maken.
Zorg ervoor dat je geschikte kleding en schoeisel draagt op basis van het terrein en de weersomstandigheden. Afhankelijk van de locatie moet je misschien wandelen, klimmen of door water waden om je gewenste plek te bereiken. Neem indien nodig essentiële spullen mee zoals een hoed, zonnebril, zonnebrandcrème en insectenspray.
Goed schoeisel is om twee redenen cruciaal: temperatuur en tractie. Denk aan de voordelen van rubberen laarzen, die flexibiliteit bieden bij het fotograferen in het water. Waterschoenen kunnen prettig zijn als de watertemperatuur niet te koud is. Als het water echter koud is, is neopreen in je laarzen essentieel om jezelf warm te houden.
“Het water in”. De foto toont mezelf bezig met landschapsfotografie in de buitenlucht, staand in de regen in een ondiepe beek beschut door een donkere paraplu en met rubberen laarzen en regenjas aan. Het statief staat stevig in het water om de beweging van de beek vast te leggen, een kleine waterval is niet zichtbaar op deze foto zelf. (Guy, 2022, België)
Tip # 5. Let op je omgeving:
Als je gebieden in de buurt van watervallen of stroomversnellingen verkent, zorg er dan altijd voor dat veiligheid prioriteit nummer één is! Het terrein kan lastig zijn met gladde rotsen en snel veranderende wateromstandigheden. Houd deze tips in gedachten:
1. Blijf alert: Wees je altijd bewust van je omgeving en denk aan de mogelijkheid van plotselinge overstromingen in smalle ravijnen of van vallende rotsen.
2. Geschikt schoeisel: Draag stevige schoenen met antislip om goed te kunnen blijven staan.
3. Ga voorzichtig om met uitrusting: Zet je uitrusting goed vast – ik ben persoonlijkal menige lensdoppen en filters kwijtgeraakt op die glibberige rotsen!
Blijf veilig en blijf verantwoord genieten van de natuur!
Tip # 6. Kies het juiste moment van de dag:
Sommigen denken dat ze moeten wachten op een zonnige dag voordat ze watervallen gaan fotograferen. Zonnige dagen kunnen echter een zeer grote uitdaging vormen bij het fotograferen van watervallen. De intense helderheid leidt tot snellere sluitertijden, terwijl voor het gewenste effect vaak langere sluitertijden nodig zijn. Intens zonlicht kan een foto van een waterval snel in gevaar brengen door de aanwezigheid van stevige schaduwen en reflecties in het water. Deze reflecties kunnen zich manifesteren als kleine witte puntjes in je foto. Kies voor opnamen met zachter licht om een aangename en sfeervolle foto te krijgen. Overweeg om vroeger of later op de dag op pad te gaan, maar vermijd zonnige omstandigheden rond het middaguur, vooral op een open plek..
De magie van het gouden uurtje: Vroeg in de ochtend en laat in de middag krijg je zacht, warm licht dat de kleuren en texturen in je foto’s versterkt. De hoek van het zonlicht op deze momenten vermindert ook harde schaduwen, waardoor je evenwichtigere belichtingen kunt maken.
“Amber Cascade Serenity”, vastgelegd tijdens het gouden uur, is een symfonie van het majestueuse en de rust van de natuur. De centrale waterval, een dynamische uitbarsting van wit, stort neer in het centrum van het beeld met een zachte woestheid omlijst door de rigide grootsheid van de kliffen. Het gedempte licht baadt de scène in warme amberkleurige tinten, waardoor de bomen een vurig aura krijgen dat contrasteert met de koele mist van de waterval. De lange belichting creëert een zijdeachtige textuur in het water, waardoor beweging wordt benadrukt temidden van de stilte van het omringende bos en de rotsen. (Guy, 2023, VS)
Probeer op bewolkte dagen te fotograferen wanneer de zon de scène niet beïnvloedt om gelijkmatige lichtomstandigheden te krijgen. Wolken helpen je om een gelijkmatige belichting te krijgen en voorkomen dat watervallen deels in de zon en deels in de schaduw liggen. Als je op een zonnige dag fotografeert, zorg er dan voor dat het licht consistent is over de hele waterval en gebruik een ND-filter om de hoeveelheid licht op je sensor te verminderen.
Ik heb ook gemerkt dat je veel betere kleuren krijgt als het bewolkt is, zodat bemoste rotsen en herfstbladeren beter uitkomen. Als de lucht dof en bewolkt is, probeer deze dan zoveel mogelijkuit beeld te houden voor een mooiere compositie.
In een van mijn vorige blogs gaf ik meer informatie over het weer: weather-and-landscape-photography
Tip # 7. Kies het juiste seizoen
Tijdens droge periodes zijn watervallen vaak niet meer dan druppels. In de afgelopen jaren is de invloed van de klimaatverandering ook steeds duidelijker geworden. Veel watervallen die ik heb bezocht, vertoonden slechts een zwak stroompje of stonden zelfs helemaal droog tijdens het hoogtepunt van de zomer. Als de winter echter ten einde loopt en de lente aanbreekt, vooral wanneer de sneeuw smelt, neemt de kans om robuuste watervallen tegen te komen drastisch toe. Ook na hevige regenval, binnen een dag of zo, neemt de kans op stromende watervallen aanzienlijk toe. Controleer de locaties en weerberichten voordat je vertrekt.
“Trickle Falls”. Bij het verkennen van Istrië in september 2021, kwam ik een nog een andere waterval tegen (Zarecki). Waar ik een groots spektakel verwachte te zien van meters breed water, bleek het toen een bescheiden stroompje te zijn dat zachtjes over de rand meanderde. Het contrast tussen mijn verwachtingen en de realiteit van slechts kleine hoeveelheden water die zich delicaat een weg naar beneden zoeken was zeer groot. (Guy, 2021, Kroatië)
Tip # 8. Fotografeer watervallen in de herfst:
Als fervent watervalfotograaf raad ik je ten zeerste aan tijd vrij te maken om watervallen met levendige kleuren vast te leggen tijdens de herfst. De koelere tinten van de waterval contrasteren prachtig met de warme tinten van het gebladerte, waardoor een fascinerende visuele symfonie ontstaat. Let goed op de timing van de veranderende kleuren van de bladeren, want die kunnen per regio verschillen. De levendige herfsttinten van de bladeren houden meestal maar een paar weken stand voordat ze overgaan in minder aantrekkelijke en saaie bruintinten.
De foto “Autumnal Veins” toont een bosbeek die door een rotsachtig terrein stroomt, verlicht door de amberkleurige gloed van de herfst. De lange sluitertijd die in de foto is gebruikt, geeft het water een zijdeachtige textuur die contrasteert met de ruwe randen van de rotsen. De herfstbladeren, gevlekt als vuur tussen de grijze stenen, dragen bij aan de vergankelijke aard van de scène. De foto legt een moment vast dat de stille grootsheid van de natuur en het verstrijken van de tijd laat zien. Licht en beweging creëren een dynamisch maar harmonieus tafereel dat beweging en stilte in evenwicht brengt. (Guy, 2023, België).
Tip # 9. Ga laag:
Vooral in rustige rivieren met kleinere stroomversnellingen kun je, als je laag genoeg gaat met je camera, een indrukwekkende waterval laten zien en de tegelijkertijd de kleuren van de omringende natuur goed opnemen.
“Autumn Serenade” is een schilderachtige foto van een kleine boswatervalletje omringd door weelderige herfstbladeren. De camera werd laag en dicht bij het wateroppervlak geplaatst om de energieke waterversnelling vast te leggen die over met mos bedekte rotsen stroomt. Het zachte, diffuse licht versterkt de levendigheid van de herfsttinten en voegt een etherische kwaliteit toe aan de rustige scène. De compositie leidt het oog van de kijker door het beeld en nodigt uit tot contemplatie en waardering voor de schoonheid van de natuur. (Guy, 2023, België)
Tip # 10. Selecteer een lage ISO-instelling:
Een lagere ISO-instelling vermindert de gevoeligheid van de camerasensor voor licht, wat leidt tot minder beeldruis (korrel). Ook kan de sluitertijd langzamer worden ingesteld zonder dat het beeld overbelicht raakt. Begin met een lage ISO, zoals 64, 100 of 200, (voor zover je camera dat toelaat) om de beeldkwaliteit te behouden. Lagere ISO-instellingen dragen bij aan schonere en scherpere foto’s, vooral in gebieden met schaduwen of donkere tinten.
Het gebruik van filters bij het werken met de laagste ISO is misschien niet nodig voor langere belichtingen. Zie tip 15 voor het gebruik van filters, als het toch nodig is.
Je kunt je ISO-instellingen aanpassen om verschillende sluitertijden te bereiken. Maak je bij hogere ISO’s niet al te veel zorgen over ruis in het water; deze kan eenvoudig worden verwijderd tijdens de nabewerking.
Tip # 11. Gebruik een klein diafragma (Hoge f-stop):
Een klein diafragma (bijvoorbeeld f/8 tot f/16) zorgt ervoor dat er minder licht in je lens valt, waardoor de sluitertijd langer wordt. Dit is cruciaal voor het creëren van het vloeiende effect van het water.
Als je een klein diafragma gebruikt voor langere belichtingen, houd dan rekening met de gewenste scherptediepte. Houd rekening met de elementen op de voor- en achtergrond die je scherp wilt hebben. Dikwijls zorgt een diafragma in het middengebied, zoals f/11, voor een goede balans.
Tip # 12. Bracket je opnames indien nodig:
Maak een reeks opnamen met verschillende belichtingen (bracketing) om er zeker van te zijn dat je het dynamische bereik van de scène vastlegt. Dit kan handig zijn voor het samenvoegen van meerdere belichtingen in de nabewerking om details in zowel hoge lichten als schaduwen te behouden.
Bij belichtingsseries maak je meerdere foto’s vanaf dezelfde positie, maar met verschillende sluitertijden, ISO of diafragma om de helderheid of donkerte van elke foto te veranderen. Daarna moet je die beelden in de nabewerking via Lightroom of Photoshop Adobe mengen zodat het resultaat alle details in het donkere deel van het beeld behoudt zonder dat de heldere delen (water, lucht, enz.) er te wit uitzien.
Scènes met watervallen hebben vaak een groot dynamisch bereik, met heldere hooglichten in het water en mogelijk donkere schaduwen in de omringende rotsen. Door je opnamen te bracketen leg je details in beide uitersten vast, zodat je ze kunt mengen in de nabewerking.
Een andere reden om ten minste een tweede belichting te nemen is wanneer je moet fotograferen in winderige omstandigheden en de bladeren aan de bomen en planten bewegen, waardoor ze onscherp worden. Nadat je de hoofdopname van de waterval hebt gemaakt, kijk je naar je foto om te controleren of de planten er wazig of onscherp uitzien door hun beweging. Neem dan indien nodig een tweede snellere belichting, zonder het statief en de camera te bewegen. Deze twee belichtingen kunnen vervolgens worden gemengd met behulp van laagmaskers in Photoshop om het gewenste resultaat te krijgen.
Focus stacking is een fotografische techniek om een grotere scherptediepte (DOF) te bereiken dan haalbaar zou zijn met een enkele belichting. Het houdt in dat er meerdere beelden van dezelfde scène worden gemaakt, elk met een iets ander scherpstelpunt. Vervolgens worden deze beelden samengevoegd met software zoals Lightroom of Photoshop om een enkele compositiefoto te produceren waarin alle elementen scherp en gefocust lijken.
Tip # 13. Experimenteer met sluitertijden:
Bij het fotograferen van watervallen wordt een langere sluitertijd aanbevolen om de gladde en zijdeachtige uitstraling van het water vast te leggen. Ik vind het geweldig. De optimale sluitertijd hangt af van de snelheid van het water en het gewenste resultaat. Experimenteer met verschillende sluitertijden, variërend van een fractie van een seconde tot meerdere seconden, om de meest geschikte situatie voor jouw scène te vinden.
Het vastleggen van watervallen met fotografie kan prachtige beelden opleveren en de sluitertijd die je kiest kan het resultaat aanzienlijk beïnvloeden. Hier volgt een overzicht van goede sluitertijden die je kunt overwegen, afhankelijk van het effect dat je wilt bereiken:
1. De beweging bevriezen: Gebruik een snelle sluitertijd om elke druppel en spat scherp vast te leggen. Dit betekent meestal een sluitertijd van 1/500ste seconde of sneller. Snelle sluitertijden zijn ideaal om de kracht en het drama van een waterval te benadrukken.
2. Lichte onscherpte voor beweging: Probeer een sluitertijd tussen 1/60e en 1/125e seconde om beweging te laten zien en toch wat textuur in het water te behouden. Deze snelheid maakt het water een beetje onscherp, waardoor het dynamisch aanvoelt zonder het helemaal glad te strijken.
Deze foto, “Rustic Cascade”, legt de rustieke charme vast van een kleine waterval in een dichtbegroeid bos. De waterval, ziet er levendig uit terwijl hij over een reeks roodbruine rotsen tuimelt, elk glinsterend van het vocht en versierd met een dun laagje gevallen bladeren. De beweging van het water is bevroren in de tijd, maar enigszins onscherp, zodat vele druppels toch nog steeds zichtbaar zijn. Dit geeft een textuurcontrast tussen de gladheid van het stromende water en de ruwheid van de rotsen. De contrasterende texturen en kleuren brengen de scène tot leven, waardoor de kijker het gevoel krijgt dat hij het zachte ruisen van het water bijna kan horen en de vochtigheid van de boslucht kan voelen. (Guy, 2022, België)
3. Zijdezacht water: Voor het klassieke, gladde, vloeiende watereffect dat veel fotografen zoeken, is een lange sluitertijd nodig. Afhankelijk van de snelheid van het water en het beschikbare licht kan dit variëren van 1/15e seconde tot meerdere seconden. Meestal werken sluitertijden van 1/2 seconde tot 5 seconden goed. Deze lange belichtingstijd creëert een gladde, melkachtige uitstraling wanneer het water over de watervallen beweegt.
De foto “Whispers of a Woodland Stream” vangt de rustige stroming van een bosbeek temidden van ruige, met mos bedekte rotsen. Een zachte waterval is het centrale punt, waarvan de mistige sluier een dromerige effect aan de scène verleent. Herfstbladeren, in verschillende stadia van verval, voegen seizoensgebonden tinten toe aan het overwegend groene en bruine palet. Bovenaan vormen de bomen een groen bladerdak, een hint naar de overgang van zomer naar herfst. De bewegingsonscherpte van het water suggereert een tijdloze stroming, in contrast met de stabiliteit van de rotsen. De techniek van langdurige belichting geeft een gevoel van vredige beweging, terwijl de helderheid van de omgeving diepte en textuur toevoegt. (Guy, 2022)
4. Zeer lange belichtingen: Voor een etherische look, vooral bij weinig licht zoals zonsopgang of schemering, kun je kiezen voor een langere belichting van 10 seconden of meer. Hierdoor wordt niet alleen het water gladder, maar wordt ook de beweging van wolken en bomen vastgelegd als het waait, wat bijdraagt aan een dromerig effect van de scène.
Als je langere sluitertijden gebruikt, is het essentieel om een statief te gebruiken om je camera te stabiliseren en ongewenste onscherpte door het schudden van de camera te voorkomen (Tip # 1.). Daarnaast kun je, afhankelijk van de lichtomstandigheden, een ND-filter (neutral density) nodig hebben om langere belichtingen te krijgen zonder dat je foto overbelicht raakt. ND-filters verminderen het licht dat de lens binnenkomt, waardoor je zelfs in heldere omstandigheden langere sluitertijden kunt maken.
Beschouw de genoemde sluitertijden niet als een vaste regel, maar gebruik ze als uitgangspunt. Door de aanzienlijke variaties in lichtomstandigheden, waterniveaus en snelheid moet je mogelijk toch experimenteren met de sluitertijd om het gewenste effect te bereiken. Ik begin meestal met een instelling die gebaseerd is op mijn ervaring. Maar afhankelijk van de omstandigheden ter plekke, pas ik de sluitertijden voortdurend aan – sneller of langzamer – tot ik het gewenste effect heb bereikt. Maak ook meer dan één foto met dezelfde instellingen, want omdat de waterstroom constant varieert, kan het resultaat er ook elke keer er anders uitzien.
Als je de beweging van water vastlegt met een lange sluitertijd, krijg je automatisch meer wit in je foto. Witte of lichtere vlekken die door je foto schuiven, creëren spannende lijnen. Maar als er fel licht op schijnt of als je sluitertijd te lang is, wordt dit witte gedeelte van de foto vaak te wit en is het niet meer mooi. Het is dus een kwestie van net lang genoeg en niet te lang.
“Highland Pulse” legt de rauwe en ongetemde schoonheid van de Schotse Hooglanden (Glencoe) vast. De voorgrond wordt gedomineerd door een ruige, dynamische stroom die over rotsen tuimelt in een reeks miniatuurwatervallen die een levendig, schuimend spektakel creëren. Het zachte, stromende water is prachtig weergegeven met een lange belichting, waardoor het een spookachtige zachtheid krijgt die contrasteert met de harde, gekartelde rotsen. Op de achtergrond staat de majestueuze berg stoïcijns en imposant onder een stemmige wolkenlucht, die een gevoel van blijvende grootsheid toevoegt aan de scène. De gedempte kleuren van het landschap, gedomineerd door bruin en grijs, roepen de kilte op van een typische hooglandsfeer. De compositie is evenwichtig, waarbij het oog op natuurlijke wijze wordt getrokken van het woelige water op de voorgrond naar de bergtop in de verte. De keuze om de beweging van het water vast te leggen met een lange belichtingstijd voegt een element van sereniteit en een magische kwaliteit toe, in contrast met de statische en ruige berg. (Guy, 2018, Schotland)
Tip # 14. Gebruik een timer of afstandsbediening:
Zelfs als je camera stevig op een statief staat (Tip # 1. ), bestaat altijd het risico dat het indrukken van de ontspanknop lichte bewegingen veroorzaakt in zowel de body als de lens, wat kan leiden tot bewegingsonscherpte in je watervalfoto’s.
Om dit risico te beperken, is het cruciaal om de ingebouwde timerfunctie van je camera te gebruiken. Een vertraging van 2 seconden is meestal voldoende, maar een vertraging van 5 of 10 seconden kan nodig zijn als je een lange telelens gebruikt.
Je kunt de sluiter ook zonder direct contact activeren met een draadontspanner of een draadloze afstandsbediening. De nieuwste camera’s kunnen ook worden bediend en geactiveerd via een smartphone-app, zoals SnapBridge voor Nikon (die bestaat voor iOS en Android). Andere merken hebben vergelijkbare mogelijkheden.
Als je geen spiegelloze camera hebt maar in plaats daarvan een DSLR gebruikt, kan het gebruik van de spiegelvergrendelingsfunctie de trillingen effectief verminderen. Deze functie zet de spiegel van de camera omhoog voor de belichting, waardoor de interne bewegingen worden geminimaliseerd. Met een DSLR moet je de zoeker afdekken om te voorkomen dat er licht via de zoeker in de camera lekt.
Door deze technieken te combineren kun je de scherpte van je watervalfoto’s en andere opnamen met lange belichting aanzienlijk verbeteren. Het is cruciaal om te experimenteren met verschillende instellingen en apparatuur om de optimale opstelling te ontdekken voor jouw specifieke opnameomstandigheden of om je workflow vast te stellen.
Tip # 15. Gebruik filters:
Als je het een uitdaging vindt om je camera voldoende te vertragen met ISO en diafragma, zijn filters cruciaal om het binnenkomende licht dat je sensor bereikt te verminderen. Een ND-filter is hiervoor bijzonder effectief. Dit maakt langere sluitertijden mogelijk, zelfs in heldere omstandigheden, zonder negatieve invloed op de kleuren in de scène. Deze mogelijkheid is dus waardevol voor het bereiken van langere belichtingen, wat resulteert in een glad en zijdeachtig effect op wateroppervlakken en de vervaging van snelle bewegingen. Je kunt ND-filters gebruiken afhankelijk van de lichtomstandigheden en het gewenste effect.
Neutrale dichtheidsfilters hebben verschillende sterktes en zijn vooral handig in heldere omstandigheden. Hiermee kun je de belichtingstijd verlengen zonder risico op overbelichting. Een 3-stops of 6-stops ND-filter wordt vaak gebruikt bij watervalfotografie.
Het is raadzaam om waar mogelijk winderige weersomstandigheden te vermijden. Door de lange belichtingstijden die bij watervalfotografie worden gebruikt, kan wind chaos in je foto’s brengen. Bomen of planten in de buurt van de waterval die wiegen in de wind terwijl je een lange sluitertijd gebruikt, zullen wazig op je foto verschijnen.
Overweeg om te investeren in een paar filters, zoals een circulaire polarisator om reflecties te verminderen en kleuren te verbeteren en een ND-filter (neutral density) voor fotografie met lange belichting, met name voor watervallen of het vastleggen van beweging.
Als ik niet zo licht hoef te reizen, neem ik mijn vierkante Lee filters mee, inclusief verloop ND filters (LEE 100 Filter System – leefilters.com) of mijn vergelijklbare Kasefilters armour 100 mm systeem, maar dan met magnetische filters. Onlangs heb ik echter een uitstekend alternatief gevonden voor licht reizen met magnetische cirkelfilters van Kase, een zeer compacte en lichte oplossing (https://kasefilters.eu/filter-sets/magnetic-circular-filter-sets/). Deze filtersets van Kase bevatten ND- en CPL-filters, een magnetische adapterring, een magnetische lensdop en een filterzakje. Afhankelijk van de lenzenfilterset zijn er verschillende maten en functies. Sommigen vinden dit een nadeel, omdat je filters van verschillende maten nodig hebt voor verschillende lenzen. Maar je neemt waarschijnlijk toch maar één lens mee omdat je licht wilt reizen.
Een polarisator kan reflecties en schitteringen verminderen, vooral in natte omgevingen. Daarnaast helpt het bij het kijken onder het wateroppervlak, waardoor rotsen, gebladerte en andere details zichtbaar worden. Hoe groter de polarisatie van de scène, hoe beter deze door het water dringt.
Bijkomende voordelen van het gebruik van een circulair polarisatiefilter zijn onder andere:
- Polarisatie is een effect dat niet kan worden gerepliceerd in nabewerking.
- Circulaier polarisatoren verlagen de belichting meestal met ongeveer één stop, waardoor langere sluitertijden mogelijk zijn door de hoeveelheid licht die de lens binnenvalt te verminderen.
- Kleurverbetering: wanneer licht gepolariseerd is, lijken kleuren levendiger. Dit verhoogt de kleurverzadiging, met name in gebladerte en blauwe luchten, waardoor je foto’s levendiger worden.
Het onder de knie krijgen van het gebruik van filters in fotografie is niet super moeilijk maar vergt tijd en experimenteren. Het is essentieel om te accepteren dat het aanleren van deze techniek herhaling en oefening vereist. Met krachtige filters kunnen autofocussystemen een uitdaging vormen. Consequent oefenen is essentieel voor het ontwikkelen van een spiergeheugen om filters naadloos te kunnen gebruiken zonder al te veel te hoeven nadenken over de instellingen.
Voor meer inzicht in het gebruik van filters kan je mijn driedelige blogserie bekijken: tips-filters-landscape-photography-part1, part2 , part3.
Tip # 16. Composeer zorgvuldig:
Raak niet verstrikt in de instellingen voor watervalfotografie. Het belangrijkste is ervoor te zorgen dat je de basis goed hebt: licht, kadrering en compositie. Voeg spannende elementen op de voorgrond toe en gebruik hoofdlijnen om het oog van de kijker door de foto te leiden. Experimenteer met verschillende hoeken om de meest aantrekkelijke compositie te vinden.
“Whispering Cascade” is een serene en bijna buitenaardse weergave van de elegantie van de natuur. In het midden van het beeld stort de waterval zijn zijdeachtige water uit vanaf een hoogte die wordt omlijst door overvloedig groen. Het licht dat door het bladerdak erboven valt, geeft een zachte gloed aan het water en verlicht de bladeren, waardoor de algehele etherische sfeer van de scène wordt versterkt. Door de lange sluitertijd lijkt het water hier een ononderbroken, gladde sluier die prachtig contrasteert met de scherpe textuur van de omringende vegetatie. De compositie trekt deze het oog van de kijker rechtstreeks naar de waterval, waardoor deze het onmiskenbare middelpunt van de foto wordt. (Guy, 2013, Nieuw-Zeeland)
Zoek naar spannende rotsen, takken of gebladerte in je compositie. Deze elementen kunnen context en schaal aan je foto’s geven. Experimenteer met verschillende hoeken en perspectieven om de meest aansprekende compositie te vinden.
Kijk naar de manier waarop het water door de scène stroomt en naar de omgeving (bomen bijvoorbeeld) en let op de randen van je kader.
Zoek naar leidende lijnen voor fascinerende composities. Deze lijnen in de scène leiden het oog van de kijker van de voorgrond naar de achtergrond en creëren zo een gevoel van diepte. Neem de tijd om de waterval van je keuze vanuit verschillende hoeken te bekijken om leidende lijnen te ontdekken.
Besteed genoeg tijd aan het verkennen van de omgeving om een interessante compositie te vinden. Probeer te fotograferen vanuit de hoogte, door bomen of struiken, achter de waterval of net boven de beek/rivier voor een ongebruikelijk en creatief standpunt.
Rotsen op de voorgrond, bruggen en interessante planten helpen allemaal om je foto context te geven. Dit geeft de kijker een beter gevoel van waar je was en stelt hem of haar in staat om de scène visueel te “verkennen”, waardoor een boeiendere foto ontstaat. Een goedgeplaatste persoon kan een focuspunt vormen dat anders misschien ontbreekt. Mensen in de scène kunnen je foto ook een gevoel van schaal geven. Ik moet echter toegeven dat ik al die toeristen die selfies nemen meestal probeer te vermijden.
Overweeg ook om landschapsfoto’s te maken, zelfs als de waterval hoog is. Dit dwingt je om meer van de omgeving in je op te nemen en creatiever te zijn met het kadreren van de scène.
Wanneer je stromenen watervallen fotografeert, moet je elk element in je compositie bestuderen. Maak een oefenshot en bestudeer het beeld op je LCD-scherm. Vergroot. Kijk om je heen. Probeer elk element in je beeld te vinden dat daar niet thuishoort. Als je iets ziet, stel jezelf dan de volgende vragen:
- Kan ik het uit de scène kaderen?
- Kan ik deze met de hand uit de scène verwijderen? Vaak zijn stukken van gevallen takken gevangen in de stroomversnelling of vastgepind tegen een rots die gemakkelijk te verwijderen zijn.
- Verhinderen meegestroomd afval of takken een schone, onbelemmerde stroom van de voorkant naar de achterkant van je frame? Verplaats je dan een beetje.
- Als niets van het bovenstaande helpt, kan nabewerking me dan helpen?
- Als zelfs post-processing de dag niet kan redden, ga dan hoger of lager langs de rivier en zoek naar andere mogelijkheden.
“Majesteit van de vallei: Deze foto laat de adembenemende Yosemite Valley zien, gefotografeerd met een groothoeklens die de uitgestrekte grootsheid omarmt. De linkerkant van het frame wordt gedomineerd door El Capitan, een monumentale granieten monoliet die fel afsteekt tegen de lucht. De steile rotswand getuigt van de geologische tijd en de krachten van de natuur. Aan de rechterkant daalt Bridal Sluier Fall sierlijk neer, de mist vangt het licht en voegt een gevoel van beweging toe aan de stilte van de kliffen. In de verte is de iconische Half Dome te zien, waarvan de vorm zelfs in silhouet herkenbaar is. De valleibodem is bedekt met een dicht dennenbos en hun diepe groen vormt een rijke basis voor de torenhoge kliffen. Bovenaan biedt een dramatische lucht met wolken, getint door de zachte gloed van de zon vanwege het late namiddaglicht, een dynamische en veranderende sfeer aan het tafereel. In deze foto is er niet voor gekozen om de waterval centraal te stellen, maar hij maakt nog steeds integraal deel uit van dit weidse uitzicht. (Guy, 2023)
Tip # 17. Je watervalfoto’s bewerken:
Landschapsfotografie heeft vaak baat bij het behouden van een natuurlijke uitstraling; daarom is het bij het gebruik van fotobewerkingssoftware essentieel en moet je onthouden dat dat kleine aanpassingen na het bewerken over het algemeen aanzienlijke verbeteringen opleveren. Hoewel elke foto unieke eisen heeft, kunnen subtiele aanpassingen aan de verzadigingsniveaus, belichting, schaduwen, hooglichten en scherpte je watervalfoto’s aanzienlijk verbeteren.
Mijn workflow begint met het importeren van mijn foto’s in de Lightroom-catalogus. Voor de meeste foto’s begin ik meestal met wat algemene aanpassingen. Zelfs zorgvuldig gecomposeerde en belichte foto’s kunnen worden opgewaardeerd met magie van nabewerking. Begin met het nauwkeurig bekijken van de compositie en maak de nodige aanpassingen. Eenvoudig bijsnijden kan de algehele balans en het focuspunt van je foto al verbeteren.
Tijdens de nabewerking controleer ik eerst of er aanpassingen nodig zijn voor witbalans en belichting. Meestal stel ik in Lightroom het contrast in op +25, de hooglichten op -100 en de schaduwen op +50. Daarnaast pas ik textuur (+10), helderheid (+15) en levendigheid (+25) toe. Hoewel deze instellingen dienen als uitgangspunt voor de meeste van mijn foto’s, is het belangrijk op te merken dat het slechts richtlijnen zijn en dat ze voor elke foto kunnen worden aangepast. Het aanpassen van de witbalans zorgt in elk geval voor nauwkeurigere kleuren.
Als de algemene aanpassingen bevredigend zijn, ga ik verder met lokale aanpassingen met behulp van verschillende selectie- en gradiëntgereedschappen. Met dodging en burning (doordrukken en tegenhouden), die ik beschouw als essentiële technieken in fotobewerking, kan ik nauwkeurige controle krijgen over de belichting, diepte en de dimensie versterken, het oog van de kijker leiden, toon en contrast verfijnen en creatieve expressie stimuleren. Het toevoegen van een vleugje contrast kan je foto een extra knaller geven, waardoor het visueel opvalt.
Tot slot verbeter ik de lucht door een combinatie van verminderde belichting, verhoogde helderheid en waasverwijdering binnen een luchtselectie. Deze techniek brengt direct meer details in de lucht.
Het is belangrijk op te merken dat de nabewerking wordt aangepast aan elke foto. Hoewel deze fundamentele instellingen een uitgangspunt vormen, kunnen aanpassingen variëren op basis van individuele foto’s.
Zelfs als je je lens zorgvuldig schoon en droog houdt, kunnen er ongemerkt kleine druppeltjes op terechtkomen. Je moet elke spetter handmatig verwijderen in Lightroom, maar Luminar Neo vereenvoudigt dit proces. Door te klikken op “Stofvlekken verwijderen” in het menu “Wissen”, kun je alle vlekjes met één klik verwijderen. Dit bespaart tijd en vermindert het risico dat vlekken onopgemerkt blijven.
Onlangs is er een nieuw AI-gereedschap toegevoegd aan Luminar Neo. “Water EnhancerAI”. Dit helpt je de kleur van elk waterlichaam aan te passen en te verfijnen. Laat de AI het water in het frame identificeren of gebieden specificeren voor selectieve aanpassingen. Verrijk de blauwe tinten van zeeën en zwempoelen en voeg levendigheid toe. Speel eventueel met groene tinten, zodat rivieren en meren het weelderige landschap accentueren. Pas het uiterlijk van het water aan door de helderheid, het contrast en de diepte te verfijnen zodat het precies aan je voorkeuren voldoet.
Voor degenen die geïnteresseerd zijn, heb ik een blog gewijd aan enkele van de mogelijkheden van Luminar voor landschapsfotografen: using-Luminar-Neo-in-post-processing-of-landscape-photos
Door een subtiel vignet toe te voegen dat de randen van het kader donkerder maakt, creëer je een natuurlijk spotlight-effect, waardoor het oog van de kijker naar de centrale focus van het beeld wordt geleid. Dodging en burning technieken kunnen de driedimensionaliteit beïnvloeden.
Toch is het cruciaal om overmatig bewerken te vermijden.
Tip # 18. Probeer zwart-wit
Zwart-wit fotografie kan een uitstekende manier zijn om watervallen vast te leggen. Door kleur te verwijderen kun je je concentreren op de vorm, de textuur en het contrast van de scène. Experimenteer met verschillende technieken en composities om unieke zwart-wit watervalfoto’s te maken.
Het omzetten van je watervalfoto’s in zwart-wit kan tal van voordelen opleveren:
- Meer contrast en drama: Zwart-witfotografie kan het contrast tussen de donkere rotsen en het witte water versterken, waardoor een dramatischer effect ontstaat.
- Vereenvoudigt de compositie: Zwart-wit fotografie kan afleidingen zoals kleur wegnemen, waardoor de focus komt te liggen op de vorm en lijnen van de waterval.
- Creëert een nostalgische sfeer: Zwart-wit fotografie kan een nostalgische of vintage sfeer creëren, die de natuurlijke schoonheid van een waterval aanvult.
- Legt de nadruk op textuur: Zwart-witfotografie kan de textuur van het water en de rotsen in de foto benadrukken, waardoor een meer tastbaar gevoel ontstaat.
“Monochrome Majesty” is een zwart-witfoto die de rauwe kracht en elegantie van Vernal Falls vastlegt. De afwezigheid van kleur richt de aandacht van de kijker op de texturen en contrasten in de scène – van de nevelige nevel van de watervallen tot de ruige, hoekige rotsblokken eronder. Torenhoge naaldbomen staan als schildwachten aan weerszijden en hun donkere silhouetten omlijsten dit schouwspel van natuurkracht. Het spel van licht en schaduw creëert samen met het trapsgewijze water een dynamisch en tijdloos beeld dat de essentie van de natuur weergeeft. Dit is een voorbeeld van landschapsfotografie waarbij monochrome tinten worden gebruikt om de natuurlijke dramatiek en schoonheid van het onderwerp te versterken. (Guy, 2023, VS)
Enkele inspirerende zwart-witfotografen:
- Ansel Adams: https://www.anseladams.com/
- Michael Kenna: Michael Kenna
- Edward Weston: https://www.westongallery.com/
Conclusies
Watervalfotografie kan een uitdaging zijn, maar toch de moeite waard voor fotografen van elk niveau. In dit blogartikel vind je 18 praktische tips om prachtige foto’s van watervallen te maken.
Als je deze tips volgt, kun je je watervalfotografie naar een hoger niveau tillen en prachtige foto’s maken waar je trots op kunt zijn. Wees altijd geduldig en experimenteer met verschillende technieken om te vinden wat voor jou het beste werkt. Veel plezier met fotograferen!
Ik ben erg benieuwd naar jullie ervaringen of praktische problemen die jullie zijn tegengekomen. Zoals altijd, voel je vrij om hieronder een reactie achter te laten of een vraag te stellen.
Laat een reactie achter